Khái quát về DAO

DAO hay “ tổ chức tự trị phi tập trung” là một tổ chức được lãnh đạo bởi một cộng đồng và không bị ảnh hưởng của trung ương hay chính quyền. Một tổ chức hoàn toàn tự chủ và minh bạch: các hợp đồng thông minh (Smart Contracts) đưa ra các quy tắc nền tảng, thực hiện các quyết định đã được thỏa thuận, tại bất kì thời gian nào, tại các đề xuất, biểu quyết, và thậm chí chính nó có thể được kiểm toán một cách công khai.

DAO là một chủ đề khá bao quát, thuật ngữ thường xuất hiện trong cryptocurrency, blockchain hay DeFi protocols theo mô hình quản trị On-chain trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

• Mô hình On-chain gồm dữ liệu On-chain là toàn bộ dữ liệu được ghi trên Blockchain. Các dữ liệu mà Blockchain có thể lưu trữ:

+ Các tham số về Block (Time, Gas Fee, Miner,…).

+ Các thao tác với Smart Contract (Add liquidity, Tham gia quản trị,…)

+ Các tham số Giao dịch (Địa chỉ ví, Số lượng chuyển, Token chuyển,…)

Tuy nhiên điểm chung là DAO được điều hành bởi các thành viên nòng cốt cùng tổng hợp và đưa ra những quyết định quan trọng về những dự án kế tiếp. Có thể hiểu như việc nâng cấp kỹ thuật và phân bổ ngân quỹ phù hợp.

Các đề xuất khi đạt được một mức độ đồng thuận nhất định được xác định sau đó được chấp nhận và thực thi bởi các nguyên tắc cộng đồng được tạo ra trong Smart Contract (hợp đồng thông minh)

Các quy tắc phân cấp quen thuộc thường thấy xuất hiên trong các tập đoàn lớn nhường chỗ cho cộng tác cộng đồng theo khuôn mẫu:

 +Mỗi cá nhân của DAO giám sát network protocol ở một số cấp độ.

+ Một phần nổi bật của DAO này là sự liên kết của các biện pháp khuyến khích.

 Có nghĩa là, đó là lợi ích tốt nhất của mỗi cá nhân là thẳng thắn trong việc bỏ phiếu của họ và chỉ phê duyệt các đề xuất các đề xuất phục vụ lợi ích tốt nhất của chính networkprotocol.

Network Protocol lành mạnh và sôi sục ngầm sẽ thu hút được nhiều người sử dụng hơn. Do đó, làm tăng giá trị của các tokens của mỗi thành viên DAO đang sở hữu. Vì vậy, khi protocol thành công đồng nghĩa giá trị tokens kéo theo, tùy thuộc vào số lượng chiếm hữu của mỗi người.

DAO được ứng dụng rộng rãi ra sao ?

• Protocol DAOs: Marker, Compound, Sushi, Curve, Universe,…
• Media DAOs: GCR, rekt,…
• Investment DAOs: theLAO, BitDAO, Metacartel, Komorebi,….
• Grants DAOs: Moloch, Mintfund,….
• Social DÁO: FWB, Open, FlatLux,….
• …………. Etc …………. .

Ví dụ, SharkDAO tồn tại chủ yếu để tạo điều kiện cho việc gộp các quỹ của chủ sở hữu cá nhân của các token như một phương tiện để có được các NFT quý hiếm mà không quá đắt đỏ với người bình thường (trong trường hợp này, mục đích là để có được Noun, có thể bán được với giá hơn 250,000$). Cách tiếp cận này mang đến cơ hội mới cho các cá nhân để tận dụng tiềm năng của nhóm tài sản tập thể. Một trong những điểm mấu chốt ở đây là tính minh bạch của DAO. Thông tin chi tiết của từng đề xuất luôn có sẵn, lịch sử biểu quyết liên tục được ghi lại, và thậm chí có thể quan sát hồ sơ biểu quyết của những ng sở hữu token cụ thể.

Những dự án như Yield Guild Game, Ancient8,… nơi người tham gia có thể cày game hoặc cho thuê NFT hay tài khoản để để thu về lợi nhuận. DAO đang mở ra những cơ hội việc làm thật sự cho những người thật sự muốn tham gia. Hay nói đến việc chơi Axie Infinity đã trở thành nghề tay trái của cộng đồng Việt, anh em có thể sắp xếp thời gian để tìm kiếm những cơ hội kiếm tiền bằng cách lập team đánh game hay cày thuê để tạo thêm nguồn thu nhập cho mình, vừa có cơ hội trải nghiệm, lại còn có 1 số SLP (Smooth Love Potion) tích lũy sau này mà không cần bỏ vốn .

• Việc tham gia các DAO sẽ giúp anh em có thêm kinh nghiệm, nguồn lực và sự trợ giúp từ cộng đồng từ đó đẩy nhanh tốc độ sinh lời hơn.

Cách thức hoạt động của DAO

DAO được thiết lập hoạt động bởi một nhóm các thành viên cốt lõi (DEV,…..)  của cộng đồng thông qua việc sử dụng các Smart Contracts. Các Smart Contract này sẽ đi theo khuôn mẫu với nền tảng DAO được hoạt động. Đại khái là  rất dễ nhìn thấy, có thể xác minh, chứng thực và có thể kiểm toán công khai để bất kì thành viên tiềm năng nào cũng có thể hiểu đầy đủ cách thức hoạt động của giao thức theo từng bước.

Sau khi các quy tắc này được chính thức viết vào blockchain, thì bước tiếp theo là xoay quanh việc tài trợ: DAO cần tìm ra cách để nhận tài trợ và cách quản lí tốt nhất. Điều này đạt được thông qua việc phát hành token, theo đó protocol bán các token để gây quỹ và lấp đầy kho bạc của DAO.

Để gắn kết lợi ích của cả tổ chức và của thành viên, DAO khuyến khích đi theo hướng chia mạng lưới người dùng phân tán. Để nguồn vốn nội bộ được sử dụng để khuyến khích và đảm bảo rằng tổ chức vận hành trơn tru:

• Funding phase:  Khi các quy tắc ban đầu được thiết lập và lập trình thành theo smart contract, các DAO thường bước vào giai đoạn cấp vốn mà bất kỳ ai muốn truy cập đều có thể tham gia.
• Governance: 

• Vào cuối giai đoạn cấp vốn, DAO được coi là đang hoạt động và hoạt động. Tất cả các quyết định quan trọng xung quanh tổ chức đều được đưa ra bởi những người dùng đạt được sự đồng thuận về các đề xuất.
• Bằng cách sở hữu và lock crypto vào biểu quyết, người dùng có khả năng bỏ phiếu cho các đề xuất trong hợp đồng, với trọng lượng biểu quyết tỷ lệ thuận với số lượng tiền điện tử bị khóa (locked)
• Đề xuất tiếp sau đó được đưa ra dựa trên các quy tắc đồng thuận mạng lưới được xác định trước các cổ đông và sẽ được thưởng thêm tiền điện tử khi tham gia; thường các tokens sẽ được thưởng thay vì coins.

Đánh giá về DAO

Tương lai của DAO dạo gần đây đang  hồi sinh mạnh mẽ; hàng trăm nhà phát triển đang nỗ lực cải tiến kỹ thuật, cải tiến cơ chế quản trị và giải pháp bỏ phiếu hợp pháp.

   Có nhiều người vững tin rằng DAO sẽ sớm trở nên tinh vi hơn. Các xu hướng bao gồm ẩn danh, phân cấp tiến bộ và các khuyến khích tốt hơn đối với sự tham gia. Các DAO trong tương lai có thể sử dụng các thị trường dự đoán, đồng thời bắt đầu bỏ phiếu và đóng vai trò là người ủy quyền trong các DAO khác mà không bị trục trặc kĩ thuật, liên kết suôn sẻ hơn. Các phiếu bầu sẽ được kiểm định trực tiếp và không bị gián đoạn , được thực hiện một cách tự động không cần trung gian, đảm bảo tính bạch cho DAO.

Mức độ quan tâm về DAO và  tham gia vào nó rất đa dạng. Ta có thể chọn hoán đổi thành các token governance  và chú ý đến các phiếu bầu Snapshot. Hay cũng có thể tham gia vào Discord của DAO và thực hiện các dự án thực tế mà bạn đươc đãi ngộ cho những đóng góp tích cực; thậm chí có thể đầu tư vào các DAO đang được quan tâm bằng cách thức là kết nối mạng tại các hội nghị.