Giới thiệu chung về đặc điểm và ưu thế của việc ứng dụng công nghệ blockchain
Công nghệ Blockchain là một trong những phát kiến quan trọng nhất của thế kỷ 21. Chỉ sau một thời gian ngắn kể từ khi xuất hiện, công nghệ này đã phủ sóng toàn cầu và ảnh hướng đến đa dạng lĩnh vực trong nền kinh tế và xã hội của nhiều quốc gia. Ưu thế tuyệt vời của công nghệ này, thứ đã khẳng định vị thế vững chắc của công nghệ Blockchain, đến từ những đặc điểm sau:
- Tính chất phân tán: Dữ liệu của Blockchain được lưu trữ trong nhiều nút mạng (nodes). Trong trường hợp một nút xảy ra lỗi thì dữ liệu vẫn sẽ được bảo mật ở các máy tính khác trong mạng, từ đó giảm thiểu nguy cơ thất thoát dữ liệu.
- Tính minh bạch: Mọi thông tin được lưu trữ trong Blockchain được công khai với tất cả các thành viên trong toàn mạng lưới. Các dữ liệu này cũng không thể bị thay thế và xoá bỏ nếu đã được xác nhận và lưu trữ trong hệ thống, vì vậy có thể đảm bảo tính toàn vẹn và minh bạch của thông tin.
- Tính hiệu quả: Công nghệ Blockchain đã loại bỏ sự góp mặt của các bên thứ ba, thay vào đó, dữ liệu giao dịch của Blockchain được xác thực theo cơ chế đồng thuận theo thời gian thực. Ngoài ra, công nghệ này cũng tăng tốc độ giao dịch khi áp dụng cơ chế hợp đồng thông minh và được xác thực hoàn toàn tự động.
- Tính phi tập trung: Thẩm quyền của tất cả các nút trong mạng là như nhau, mọi máy tính đều có lá phiếu với giá trị tương đương để xác thực giao dịch. Do đó, không có một thế lực hay tổ chức nào có thể can thiệp hay có quyền thay đổi dữ liệu nếu không có sự đồng thuận từ đa số các thành viên trong mạng lưới.
Trong thời đại bùng nổ thông tin như hiện nay, những ưu điểm kể trên của công nghệ Blockchain đã nhanh chóng trở thành cốt lõi của nhiều hệ thống quản lý, ví dụ như trong hệ thống giáo dục đại học. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích khía cạnh ứng dụng của công nghệ blockchain cũng như những khó khăn và thách thức mà công nghệ này mang lại để cùng tìm ra phương hướng giải quyết.
Những ứng dụng của công nghệ blockchain trong hệ thống giáo dục đại học
Bảo mật và bảo vệ bản quyền cho tài liệu giáo dục
Khi nhắc đến công nghệ Blockchain, có lẽ điều đầu tiên mà đa số mọi người nghĩ đến là khả năng bảo mật và lưu trữ dữ liệu của công nghệ này. Trong quá khứ, những giáo án giảng dạy và tài liệu học tập thường được lưu trữ dưới dạng sáng giấy hoặc trong máy tính nội bộ của nhà trường. Do đó, chỉ cần một trục trặc nào đó trong hệ thống máy tính xảy ra, hoặc một một sự cố an ninh xuất hiện trong thư viện nhà trường thì tất cả các tài liệu quan trọng trên đều có nguy cơ bị xâm hại. Ngoài ra còn có một vấn nạn thường gặp trong hệ thống giáo dục Việt Nam là vấn đề đạo văn. Ý thức bảo vệ bản quyền chưa cao trong cộng đồng sinh viên khiến quyền tác giả của các tài liệu học tập không được đảm bảo. Khi đó, không chỉ tác giả hay tác phẩm mà cả những người sử dụng thông tin khi chưa được sự chấp thuận cũng sẽ gặp nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Sự xuất hiện của công nghệ Blockchain đã giải quyết được cả hai vấn đề kể trên. Một mặt, tính phi tập trung đảm bảo sự an toàn của dữ liệu khi thông tin được lưu trữ trên nhiều máy tính của hệ thống. Trừ khi một ngày tất cả máy tính trong mạng đều dừng hoạt động, còn không thì tất cả các tài liệu đều sẽ được bảo vệ an toàn ngay cả khi nguồn cung cấp dữ liệu gặp trục trặc. Mặt khác, tính minh bạch bảo vệ quyền tác giả cho người xây dựng tài liệu. Thông tin về tác giả, năm sáng tác và những dữ liệu liên quan đều được công bố rõ ràng, minh bạch trong hệ thống. Trong trường hợp có người muốn truy cập để thay đổi thông tin tác giả thì phải có sự đồng thuận của đa số máy tính trong mạng, một điều gần như là bất khả thi với số lượng máy tính khổng lồ trong hệ thống blockchain.
Quản lý thông tin sinh viên và cán bộ giáo viên
Đa số các trường đại học hiện nay đều cấp cho sinh viên và cán bộ giáo viên các thẻ ID để được quyền sử dụng những tài nguyên vật lý hoặc phi vật lý trong nội bộ nhà trường, tránh trường hợp bị kẻ gian xâm nhập và sử dụng trái phép. Ngoài ra, các thông tin về sinh viên và giáo viên như điểm số, bằng cấp, chứng chỉ cũng phải được lưu trữ trên hệ thống máy tính của trường để tiện bề quản lý. Hai nhu cầu trên đã khiến các trường đại học buộc phải có bản sao tài liệu về thông tin cá nhân của họ trên hàng trăm thiết bị. Khi ứng dụng công nghệ Blockchain vào hệ thống này, trường học sẽ tránh được việc bị xâm nhập, làm giả và đánh cắp thông tin. Các hiện tượng tiêu cực như sử dụng thông tin học sinh hoặc giáo viên để lừa đảo, đi thi hộ hay buôn bán thông tin cá nhân cũng sẽ được ngăn chặn. Ngoài ra, công nghệ Blockchain cũng sẽ trở thành cây cầu nối giữa trường học và doanh nghiệp. Thông qua công nghệ này, các doanh nghiệp sẽ có cơ hội tìm kiếm các ứng viên tiềm năng từ trường đại học, từ đó mở ra nhiều cơ hội việc làm cho sinh viên và quảng bá hình ảnh nhà trường.
Xây dựng các ứng dụng học tập tự động và thư viện số
Công nghệ Blockchain là chìa khóa cho các ứng dụng tự động của thời đại mới. Mạng lưới thông tin minh bạch của Blockchain có thể cho phép sinh viên truy cập vào các tài liệu học tập ở bất kỳ đâu hoặc tham gia các lớp học online thông qua thiết bị cá nhân. Công nghệ này đồng thời cũng xác minh danh tính sinh viên và quản lý quyền truy cập trong trường hợp nhà trường xây dựng các ứng dụng học tập tự động hoặc thư viện số. Bằng cách này, nhà trường đã tạo nên một cộng đồng chia sẻ kiến thức sôi nổi, công khai, minh bạch; nhưng đồng thời vẫn đảm bảo tính bảo mật của dữ liệu.
Thanh toán học phí
Sự tham gia của công nghệ Blockchain đã gạt bỏ sự cần thiết của các bên thứ ba như ngân hàng hay tổ chức tài chính. Công nghệ này có thể tạo ra đường dây thanh toán học phí hiệu quả và nhanh chóng, kết nối trực tiếp giữa nhà trường và sinh viên. Do đó, hai bên không cần phải lo lắng về những vấn đề như rào cản khi thanh toán học phí xuyên quốc gia hay hệ thống ngân hàng gặp trục trặc. Việc nộp nhầm tiền học hay thông tin giao dịch không khớp cũng sẽ được hạn chế do giao dịch được các máy tính trong hệ thống đối chiếu và xác thực chỉ trong vài giây đồng hồ. Ngoài ra, nhà trường cũng có thể xây dựng cơ chế trao học bổng tự động cho sinh viên đạt đủ yêu cầu, giảm bớt gánh nặng về giấy tờ hay thời gian xét duyệt.
Thách thức khi ứng dụng công nghệ blockchain
Qua những ví dụ trên, hẳn bạn đọc cũng nhận ra tiềm năng của công nghệ Blockchain trong hệ thống giáo dục đại học. Tuy nhiên, vẫn có những rào cản nhất định khiến công nghệ này đến ngày nay vẫn chưa được ứng dụng rộng rãi.
Vấn đề
Công nghệ Blockchain vẫn đang chập chững ở những ngày đầu của giai đoạn phát triển, và sẽ còn một con đường dài để đi trong tương lai. Hiện nay, việc ứng dụng công nghệ này trong hệ thống quản lý dữ liệu vẫn gặp rào cản về chi phí. Những nền tảng của Blockchain cũng chưa đáp ứng được tất cả các nhu cầu về dung lượng lưu trữ và khả năng mở rộng. Mạng lưới này yêu cầu một số lượng lớn các nút để đảm bảo tính bảo mật của hệ thống, do đó sẽ cần một cơ cấu khổng lồ để vận hành. Để giải quyết được vấn đề này thì nhà trưởng cần phải trả chi phí cao để sử dụng các dịch vụ Blockchain cung cấp. Ngoài ra, mạng lưới cũng yêu cầu nhà trường xây dựng một hệ sinh thái hợp tác hoàn thiện để liên kết các bên tham gia.
Giải pháp
Để có thể giải quyết các vấn đề về chi phí và vận hành kể trên, chúng tôi khuyến khích các trường đại học tìm đến những nhà cung cấp dịch vụ uy tín và có trình độ cao để tối ưu hoá hệ thống với chi phí hợp lý nhất. Là một trong những cái tên hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ và có kinh nghiệm đồng hành trong nhiều giai đoạn chuyển đổi số của các doanh nghiệp, Coming.io sẽ một lựa chọn thích hợp trong trường hợp các trường đang tìm kiếm một đối tác đáng tin cậy để hợp tác và cùng tạo ra nhiều giá trị trong tương lai.
Kết luận
Hiện nay, ở Việt Nam nhiều trường đại học như Đại học Sư phạm kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh, Trường Đại học Hoa Sen, Trường Cao đẳng Quốc tế thành phố Hồ Chí Minh đã ứng dụng thành công công nghệ blockchain vào hệ thống quản lý và đạt được thành công. Điều đó cho thấy công nghệ này đang có những bước tiến vững chắc và sẽ trở thành tương lai của lĩnh vực công nghệ thông tin trong hệ thống giáo dục đại học. Trở thành đối tác của Coming.io, nhà cung cấp giải pháp và dịch vụ IT chuyên về các sản phẩm dựa trên công nghệ blockchain, trường đại học của bạn sẽ có thêm cơ hội để trở thành một trong những người dẫn đầu trong việc xây dựng một hệ thống giáo dục tân tiến và hoàn thiện để đáp ứng những nhu cầu trong tương lai.